Cách luyện Shadowing giúp bạn chuẩn hóa phát âm tiếng Anh

Đây là một phương pháp học tiếng Anh mới lạ mà lại hiệu quả không ngờ! Cùng Mysheo khám phá xem Shadowing là gì và nên luyện tập Shadowing ra sao để chuẩn hóa phát âm tiêng Anh của bạn nhé!

1. Shadowing là gì?

Shadowing (Kỹ thuật Cái bóng) là một phương pháp luyện nghe nói tiếng Anh giúp bạn cải thiện khả năng phát âm cực kỳ hiệu quả. Khi thực hành Shadowing, bạn mở một đoạn audio bằng tiếng Anh, và liên tục lặp lại những gì bạn nghe được.

Phương pháp này được phổ biến lần đầu bởi Alexander Arguelles, một nhà ngôn ngữ học người Mỹ. Ông đã áp dụng phương pháp này và nghe nói thành thạo hơn 10 ngôn ngữ khác nhau, đồng thời dành thời gian nghiên cứu tới 142 ngôn ngữ trong suốt sự nghiệp của mình. 

Hình ảnh Alexander Arguelles trong phòng đọc sách

Vậy, tại sao phương pháp Shadowing lại hiệu quả trong việc học nghe nói một ngôn ngữ mới?

2. Lợi ích của kỹ thuật Shadowing

Bằng việc nghe và nhắc lại theo người bản ngữ, bạn đồng thời cải thiện nhiều khía cạnh trong giao tiếp tiếng Anh của mình như:

• Chuẩn hóa phát âm

Việc phát âm liên quan rất nhiều đến cách bạn chuyển động miệng của mình, như độ mở của môi, vị trí của lưỡi, độ rung của cổ họng, v.v.

Vì các cơ miệng của bạn đã quen với chuyển động của tiếng Việt từ khi còn rất nhỏ, mỗi khi bạn học một ngôn ngữ mới, bạn sẽ phải "dạy" nó lại từ đầu.

Shadowing giống như một bài thể dục cho cơ miệng của bạn vậy. Khi bạn bắt chước cách phát âm của người bản xứ, cơ thể bạn học và làm quen với cách để phát ra những âm thanh chuẩn nhất trong tiếng Anh. Lâu dần, nó trở thành phản xạ và giúp bạn có thể phát âm tiếng Anh một cách tự nhiên!

• Cải thiện ngữ điệu và nhịp điệu nói

Để nói tốt tiếng Anh không chỉ cần có phát âm. Ngôn ngữ du dương như một bài ca vậy. Cần có cao, thấp, trầm bổng, có nhịp điệu mới tạo nên một bài hát hay.

Ngôn ngữ cũng có nhạc điệu riêng của nó

Mỗi ngôn ngữ lại có ngữ điệu và cách ngắt nghỉ khác nhau khi nói. Ví dụ, khi đặt câu hỏi trong tiếng Anh, người ta thường lên giọng ở cuối câu.

Học được ngữ điệu của tiếng Anh sẽ giúp bạn nói trôi chảy và tự nhiên hơn. Khi đó, bạn hiểu được người bản ngữ thường nhấn trọng âm vào từ nào trong câu và nên ngắt nghỉ ở đoạn nào thì phù hợp.

• Tăng cường khả năng phản xạ

Với kỹ thuật Shadowing, bạn không chỉ học những từ đơn lẻ, bạn học theo câu và theo những đoạn hội thoại dài. Điều này tự nhiên sẽ giúp não bạn trở nên quen thuộc với các cấu trúc câu trong tiếng Anh, hình thành một liên kết về âm thanh, từ vựng và ngữ pháp trong đầu bạn.

Luyện tập càng lâu, những liên kết này càng hằn sâu trong bộ nhớ. Khi bạn giao tiếp bằng tiếng Anh, những câu hoàn chỉnh sẽ tự động bật ra mà không cần bạn phải "dịch ra trong đầu". Khả năng phản xạ sẽ được cải thiện trông thấy!

3. Luyện tập kỹ thuật Shadowing như thế nào?

Giờ bạn đã nhìn thấy được những lợi ích của việc luyện nói theo phương pháp Shadowing. Từng bước thực hành Shadowing sẽ diễn ra như thế nào?

Hãy thực hiện theo 5 bước sau đây:

Bước 1: Tìm một đoạn audio hoặc video

Hãy tìm cho mình một nguồn audio/video liên quan đến những chủ đề mà bạn thấy hứng thú, để bạn có thể thực hành mà không thấy nhàm chán. Nó có thể là một đoạn podcast, phim, hay video Youtube, v.v.

Một số tiêu chí giúp bạn chọn được nguồn luyện nghe phù hợp:

• Đoạn audio/video nên có độ dài từ 2 - 3 phút

• Là cuộc nói chuyện hoặc độc thoại của người bản xứ (bạn có thể chọn giọng Anh - Anh, Anh - Mỹ hoặc Anh - Úc)

• Đoạn audio/video đi kém với transcript để bạn có thể nghe hiểu và tra từ khi cần

• Không nên chọn những chủ đề quá khó hay quá dễ. Tốt nhất hãy chọn những đoạn audio/video mà bạn có thể hiểu được khoảng 70% nội dung của nó.

Một số nguồn tài liệu cho bạn:

Học tiếng Anh qua phim - Xem ở đâu? Học thế nào?

6 kênh podcast luyện nghe phổ biến nhất cho người học tiếng Anh

6 kênh Youtube luyện nghe tiếng Anh qua Infographic cực lạ

Review chi tiết tính năng cực hay ho của Voicetube

Bước 2: Nghe lần một

Đừng nên bắt đầu thực hành vội. Hãy để tai của bạn làm quen với nội dung bài nghe trước.

Shadowing hiệu quả nhất khi bạn hiểu nội dung trước khi nghe và lặp lại nó. Hãy nghe một lần để đảm bảo bạn nắm được nội dung chính và tra những từ vựng mới (nếu có).

Ở bước này, mình khuyến khích nên tra bằng từ điển Anh - Anh. Nó cung cấp cho bạn nhiều thông tin về sắc thái nghĩa và ngữ cảnh dùng từ hơn.

Từ điển mình hay dùng là Oxford Learner's Dictionaries.

Bước 3: Nghe, dừng lại và lặp lại theo transcript 

Bắt đầu đơn giản trước. Trước tiên bạn lắng nghe và để ý đến cách phát âm, trọng âm và ngữ điệu của người nói. Sau đó lặp lại từng câu, từng đoạn một cách chính xác nhất có thể.

Thực hành nghe và lặp lại từng câu

Trong khi thực hành, chú ý nghe và so sánh xem bạn đã thực sự bắt chước giống audio hay chưa. Bạn có thể tra lại cách phát âm của một số từ bạn chưa chắc chắn. Lặp lại một vài lần cho đến khi bạn có thể đọc tương đối trôi chảy.

Bước 4: Nghe, và đọc theo transcript 

Ở bước này, bạn đồng thời nghe và lặp lại theo transcript. Bằng cách này, bạn có thể điều chỉnh tốc độ nói và ngắt nghỉ câu của mình sao cho sát nhất với audio. 

Bước 5: Nghe và đọc theo mà không nhìn transcript 

Khi bạn đã tự tin về bài nói của mình, hãy thử lặp lại audio mà không cần nhìn transcript nữa. Không có phần đọc hỗ trợ, não bạn sẽ buộc phải làm quen với từ vựng, phát âm và cấu trúc câu trong bài nói.

Tiếp tục lặp lại một vài lần cho đến khi thật sự trôi chảy.

Ở bước cuối cùng này, hãy thử ghi âm bản thân mình xem bạn đã thực sự nói chuyện giống như người bản xứ chưa và điều chỉnh cho phù hợp nhé!

Một số tips hữu ích khi luyện tập Shadowing :

• Luyện tập trong khoảng thời gian ngắn: Shadowing đòi hỏi sự tập trung và hoạt động liên tục. Vì thế, bạn không nên ép mình học quá lâu. Thời gian lý tưởng là từ là 10 đến 15 phút mỗi ngày.

• Lặp lại một vài lần: Lặp lại việc Shadowing một vài lần để ghi nhớ và luyện cách phát âm chuẩn nhất. Nhưng không cần quá nhiều. Từ 2 đến 4 lần là đủ.

• Chọn nội dung bạn yêu thích:  Bạn sẽ lặp lại nó nhiều lần và luyện tập mỗi ngày, nên hãy chọn một chủ đề mà bạn quan tâm và hiểu về nó. Bạn không muốn việc học của mình quá nhàm chán đúng không?

• Vừa Shadowing, vừa ... đi bộ: Phương pháp Shadowing gốc do Alexander Arguelles giới thiệu được thực hành khi ông vừa nói, vừa đi bộ ở ngoài trời. Điều này kích thích não bộ hoạt động và ghi nhớ tốt hơn.

 Alexander Arguelles minh họa cách luyện tập Shadowing khi ông học tiếng Trung 

Thay vì đi bộ bên ngoài, bạn cũng có thể kết hợp Shadowing với những hoạt động khác như làm việc nhà, đi tắm, v.v. Dù đang làm gì, điều quan trọng là bạn phải luôn luôn đọc to để tự nghe và điều chỉnh phát âm của mình nhé.

4. Shadowing có thực sự hiệu quả?

• Phát triển khả năng nghe hiểu (listening comprehension)

• Phát triển khả năng nói (produce speech)

• Phát triển khả năng học từ mới (learn new words)

• Phát triển cảm quan siêu nhận thức (metacognitive) cho ngôn ngữ

Trên đây là tất tần tật những gì bạn cần biết về Shadowing và cách luyện Shadowing để nói tiếng Anh hiệu quả! Khi mới bắt đầu luyện tập Shadowing, bạn có thể cảm thấy kỳ lạ và không quen. Việc bắt chước một người khác nghe có vẻ buồn cười. Và bạn có thể không tự tin về phát âm của mình. 

Nhưng hãy tin mình đi! Một chuyên gia thành thạo hơn 10 ngôn ngữ và vô số người học tiếng Anh khác đã thành công với phương pháp này. Bản thân mình cũng đang áp dụng nó trong các khóa học và các bạn học viên cảm thấy rất hứng thú với nó.

Thay vì nghĩ nó là việc hoc, hãy thử biến nó thành một thử thách: Thử thách Shadowing 15 phút mỗi ngày trong 1 tháng. Bạn chắc chắn sẽ nhận thấy sự khác biệt trong khả năng giao tiếp trôi chảy của mình đó!

 * Nếu bạn còn tò mò về phuong pháp Shadowing và đang cần tìm môi trường để cải thiện phát âm cũng như phản xạ giao tiếp của mình, hãy xem ngay lộ trình 3 tháng đắm chìm với tiếng Anh của mình dưới đây nhé!

Khóa học áp dụng phương pháp Shadowing và Chuyển kênh tư duy, giúp bạn nói tiếng Anh tự nhiên và trôi chảy: